kliknij na obraz w celu uzyskania powiększenia

Leonardo da Vinci c. 1487

Człowiek witruwiański

34,4 cm x 25,5,cm

Człowiek zdeformowany i uwięziony

Rysunek jest ilustracją do dzieła Witruwiusza "Architektura" i pokazuje proporcje ciała ludzkiego.

Rysunek przedstawia połączenie dwóch postaci . Jedna z nich stoi w kole. Ma szeroko rozstawione nogi i wzniesione ramiona .

Druga stoi prosto , z ramionami pod kątem prostym . Ma ona kształt krzyża i cała mieści się w kwadracie . Ta postać jest "pokawałkowana" poziomymi i pionowymi kreskami .

Ciało pierwszej postaci nie jest pocięte liniami .

Czy rzeczywiście ilustrowanie ''Architektury'' było jedynym celem tego rysunku ? Znajomość poglądów Leonarda ( porównaj Wikipedia http://pl.wikipedia.org/wiki/Leonardo_da_Vinci ) każe się zastanowić , dlaczego postaci są dwie i dlaczego postać o kształcie krzyża jest pocięta liniami na części , a ta druga nie ( linie pionowe i poziome służyć miały pokazaniu proporcji poszczególnych części ciała ) . Ponadto , jeśli miałaby to być ilustracja tylko proporcji ciała , to zupełnie wystarczyłaby do tego celu jedna sylwetka.

Postać w kole to człowiek we Wszechświecie nie zaburzonym fałszywą ideologią . Zachowuje on swobodę wewnętrzną myśli . Dlatego stoi pewnie, z pełną swobodą , a swoimi ramionami sięga daleko . Ma moc korzystania ze swoich przyrodzonych możliwości . Nie odczuwa ograniczenia i jest wpasowany w otoczenie , które go niczym nie krępuje. Jest pewny siebie, szczęśliwy i twórczy.

Postać w kształcie krzyża pokazuje chrześcijanina . Postać ta jest statyczna , brak jej dynamiki pierwszej sylwetki ze wzniesionymi ramionami. Podział jej ciała na części podkreśla stan wewnętrznej dezintegracji , stan odczuwanych sprzeczności pomiędzy tym co naturalne , a tym co narzucone przez ideologię chrześcijańską. Jest wciśnięty w kwadratową , sztuczną formę, która go ogranicza i która odbiega od idelnego , kolistego kształtu świata danego nam przez Stwórcę.

Komentarz ten w wyjątkowo trafny i syntetyczny sposób ujmuje ułomność cywilizacji chrześcijańskiej i ograniczenia jakie narzuca ona jednostce .

O tym co Leonardo sądzi o chrześcijaństwie i o Chrystusie pisałem już w komentarzu do ''Ostatniej wieczerzy'' . W swoim przedstawieniu Chrystusa , Leonardo dość wyraźnie pokazuje tam, że celem Chrystusa była władza , a to przeczy popularnej świadomości o intencjach i charakterze tej postaci .

Porównaj :

Paul Cezanne Chrystus w otchłani ( Otchłań, w niej tkwimy) 6-06-2009

7-06-2009

powrót