Moran Thomas

Legowisko diabła w dolinie kaskad

The Devil's Den on Cascade Creek
1872
Watercolor
33.3 x 24.5 cm (13 1/8 x 9 5/8 in)
Gilcrease Museum, Tulsa, Oklahoma

Obraz jest kompozycją a nie realistyczną fotografią terenu. Jego pierwowzorem mogła być rzeczywista dolina.

Kłody z prawej ułożone są tak, by powtórzyć główne linie. Sa to kolejno linie: perspektywy, tworzonej przez trzy kolejne nawisy skalne (żółta), obserwacji (zielona), ciążenia spadającej skały (niebieska).

( Kolory linii zostały tu dobrane przypadkowo, bez intencji nadania im znaczeń. )

Stajemy u wlotu doliny, która zachęca do wejścia swoją głęboką perpektywą (linia żółta). Zielona linia obserwacji powstaje z pierwszego rzutu oka na grupę kamieni na pierwszym planie, po którym następuje przeniesienie obserwacji na plan drugi, na pierwszy nawis w głębi.

Widok nawisu podpowiada kierunek jego spadania po oderwaniu się i to jest linia ciążenia w dół (niebieska). Ta linia narzuca się i jest przeciwna do pierwszej , zielonej, która powstaje w wyniku spontanicznego procesu obserwacji. Spontaniczność obserwatora napotyka tu na reakcję miejsca i obecnych rzeczy i jest to przy tym reakcja sprzeciwu.

Spontaniczność została bezpardonowo zaatakowana. O tym , że jest to nie tylko sprzeciw ale wprost atak, decyduje zagrożenie wniesione przez nawisy skalne. Powstaje silne wrażenie lęku i grozy o nieokreślonym pochodzeniu. Strach tam wejść.